Khi quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc có sự cố không mong muốn như rách bao cao su, việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp là một trong những biện pháp giúp ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn. Tuy nhiên, không phải ai cũng rõ ràng về thời gian và cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp sao cho hiệu quả nhất. Bài viết này sẽ giải đáp câu hỏi "Sau quan hệ bao lâu thì uống thuốc tránh thai khẩn cấp?" và cung cấp những thông tin cần thiết để bạn hiểu rõ hơn về cách sử dụng thuốc này.
1. Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp là loại thuốc được sử dụng trong các tình huống tình dục không bảo vệ hoặc khi biện pháp bảo vệ không hoạt động đúng cách (bao cao su bị rách, tuột, hay quên uống thuốc tránh thai thông thường). Thuốc tránh thai khẩn cấp hoạt động chủ yếu bằng cách ngăn cản hoặc trì hoãn quá trình rụng trứng, đồng thời có thể làm thay đổi môi trường tử cung để ngăn chặn sự làm tổ của trứng đã thụ tinh.
2. Thời gian sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp có hiệu quả nhất khi sử dụng trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ. Tuy nhiên, hiệu quả của thuốc có thể giảm dần theo thời gian. Cụ thể:
- Trong vòng 24 giờ: Thuốc có hiệu quả cao nhất, đạt đến 95% khả năng ngăn ngừa mang thai.
- Từ 24 đến 48 giờ: Hiệu quả giảm xuống khoảng 85%.
- Từ 48 đến 72 giờ: Hiệu quả giảm còn 58%. Sau 72 giờ, thuốc gần như không còn hiệu quả nữa.
Để đạt được hiệu quả cao nhất, bạn nên uống thuốc càng sớm càng tốt sau khi có quan hệ tình dục không bảo vệ.
3. Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp phổ biến
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc tránh thai khẩn cấp khác nhau, nhưng hầu hết chúng đều có thành phần hoạt chất là Levonorgestrel hoặc Ulipristal acetate. Mỗi loại có thời gian và cách sử dụng khác nhau, vì vậy bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì để đảm bảo uống đúng cách.
- Levonorgestrel (Plan B, Next Choice, Take Action,…): Là loại thuốc phổ biến và dễ tìm thấy ở các hiệu thuốc. Thuốc này thường được dùng trong vòng 72 giờ sau quan hệ tình dục không bảo vệ.
- Ulipristal acetate (ellaOne): Đây là loại thuốc tránh thai khẩn cấp có thể sử dụng hiệu quả trong vòng 120 giờ (5 ngày) sau quan hệ tình dục không bảo vệ, nhưng vẫn tốt nhất khi uống trong thời gian sớm nhất có thể.
4. Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Không phải biện pháp phòng ngừa mang thai lâu dài: Thuốc tránh thai khẩn cấp không nên sử dụng như biện pháp tránh thai chính thức, mà chỉ là biện pháp tạm thời trong trường hợp khẩn cấp. Nếu bạn có quan hệ tình dục thường xuyên, hãy lựa chọn một phương pháp tránh thai phù hợp và bền vững hơn.
Tác dụng phụ có thể gặp phải: Một số tác dụng phụ khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể bao gồm buồn nôn, mệt mỏi, chảy máu giữa chu kỳ, hoặc thay đổi chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, các tác dụng phụ này thường chỉ là tạm thời và sẽ hết sau vài ngày.
Không sử dụng thuốc quá thường xuyên: Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp có thể sử dụng trong trường hợp khẩn cấp, nhưng việc lạm dụng thuốc này có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản lâu dài, đặc biệt là đối với những phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt không đều.
Khi nào cần gặp bác sĩ: Nếu bạn có các triệu chứng bất thường sau khi sử dụng thuốc (ví dụ: chảy máu kéo dài, đau bụng dữ dội, hoặc kinh nguyệt không đều kéo dài hơn một tuần), hãy đến bác sĩ để được tư vấn thêm.
5. Thực tế và khuyến cáo từ chuyên gia
Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là phương pháp bảo vệ chống lại các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI). Vì vậy, việc sử dụng bao cao su trong mỗi lần quan hệ tình dục là một biện pháp bảo vệ hiệu quả không chỉ chống mang thai mà còn giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm các bệnh tình dục.
Theo các chuyên gia sức khỏe, bạn nên tìm hiểu kỹ về các biện pháp tránh thai khác để bảo vệ sức khỏe sinh sản của mình lâu dài và hiệu quả hơn. Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên được sử dụng khi thực sự cần thiết và không nên thay thế các biện pháp tránh thai thường xuyên như dùng thuốc tránh thai hàng ngày hoặc sử dụng bao cao su.
6. Kết luận
Việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp an toàn và hiệu quả trong trường hợp cần thiết, nhưng bạn nên sử dụng càng sớm càng tốt sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ. Tuy nhiên, việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là lựa chọn lâu dài cho sức khỏe sinh sản của bạn. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn phương pháp tránh thai phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình.
